Celem projektu jest zbadanie sposobów upamiętniania Holokaustu w epoce tzw. „post-świadectwa”, czyli okresie, w którym odchodzą ostatni naoczni świadkowie Zagłady, a pamięć o niej przekazywana jest głównie za pośrednictwem instytucji, kultury i przestrzeni publicznej. Szczególna uwaga poświęcona zostanie antypomnikom – nowoczesnym instalacjom upamiętniającym, które odchodzą od tradycyjnych monumentalnych form na rzecz dialogu, interakcji i krytycznego spojrzenia na historię.
Plan badań:
-
Dyskurs publiczny o anty-pomnikach jako strategiach upamiętniania Holokaustu
-
Semiotyka, poliwokalność i potencjał interaktywny antypomników jako strategii upamiętniania Holokaustu
-
Analiza porównawcza recepcji i społecznego oddziaływania anty-pomników jako strategii upamiętniania Holokaustu
Projekt koncentruje się na analizie wybranych realizacji antypomników w Polsce, Austrii i Szwecji. Badania obejmują:
-
analizę dyskursu publicznego i politycznego towarzyszącego ich powstawaniu,
-
ocenę recepcji społecznej oraz wpływu na kształtowanie pamięci zbiorowej,
-
analizę semiotyczną i estetyczną form antypomników oraz sposobów interakcji społeczności i odwiedzających z tymi instalacjami,
-
porównanie międzynarodowe, wskazujące podobieństwa i różnice w praktykach pamięci.
Spodziewane rezultaty:
-
określenie znaczenia antypomników jako nowej formy upamiętniania Holokaustu,
-
wskazanie ich potencjału w przeciwdziałaniu populistycznym i nacjonalistycznym narracjom historycznym,
-
zrozumienie, w jaki sposób współczesne społeczeństwa wykorzystują przestrzeń miejską do kształtowania pamięci o Zagładzie,
-
wypracowanie rekomendacji dotyczących roli sztuki i przestrzeni publicznej w budowaniu trwałych, wielogłosowych narracji pamięci
Kierowniczka projektu: doc. dr Natalia Krzyżanowska
Projekt finansowany przez Narodowe Centrum Nauki w ramach programu OPUS 27, UMO-2024/53/B/HS6/02858
