W 30. rocznicę pierwszych wolnych wyborów, Collegium Civitas gościło dr Almę Kadragic, warszawską korespondentkę ABC News w latach 80., która opowiedziała o polskiej transformacji widzianej z amerykańskiej perspektywy.
Alma Kadragic przez 16 lat, jako pisarka, producentka i szef biura ABC News w Nowym Jorku, Waszyngtonie, Londynie i Warszawie, prowadziła relacje telewizyjne ważnych międzynarodowych wydarzeń, z kulminacją w latach 1983-90 w Europie Środkowowschodniej. Relacjonowała wiele wydarzeń, które miały wpływ na współczesną historię, między innymi Obrady Okrągłego Stołu rozpoczęte w lutym 1989 r. Z regionalnego biura ABC w Warszawie Alma Kadragic relacjonowała również wydarzenia w Czechosłowacji, Niemczech Wschodnich, Rumunii, Jugosławii, na Węgrzech oraz Litwie, Łotwie i Związku Radzieckim.
Spotkanie 4 czerwca 2019 roku w Collegium Civitas miało charakter dialogu: dr Alma Kadragic odpowiadała chętnie i anegdotycznie na wszystkie pytania. Moderatorką dyskusji była Katarzyna Przybyła, kierowniczka specjalności International Peace and Conflict Studies w Collegium Civitas. Dr Kadragic wypowiadała się niezwykle celnie, choć nieraz krytycznie o ważnych, a także kontrowersyjnych dla Polaków kwestiach.
Była mowa o polskich cechach narodowych, które niejednokrotnie pomagały nam przetrwać w najtrudniejszych momentach dziejowych, ale i nie raz sabotowały z takim trudem wywalczoną wolność. Między innymi dr Kadragic podała w wątpliwość polską skromność i ukazała jej ciemną stronę jako niechęć do chwalenia się, nawet, jeśli jest czym. Przez to nasze triumfy i sukcesy są nieporównywalnie mniej pamiętane od porażek.
Następnie wspólnie zastanawialiśmy się nad Polakami w czasach komunizmu. Jak ów system wpłynął na nasze myślenie? Co z dowcipu: „We pretend to work and they pretend to pay us” w nas zostało? W jaki sposób udało nam się obalić komunizm absolutnie pokojowymi metodami, w wolnych wyborach?
Przyjrzeliśmy się również pokrótce fenomenowi „Solidarności”: pierwszej, drugiej oraz obecnej w kontekście jej siły oraz stanu obecnego. Jako alternatywę dla historii Polski dr Kadragic przytoczyła również szereg przykładów, co mogło się wydarzyć, gdybyśmy nie wytrwali na pokojowej ścieżce negocjacji: Węgier z 1956 r. i Praskiej Wiosny 1968.
Autor relacji: Olgierd Nojszewski
