Program studiów* obejmuje 160 godzin dydaktycznych realizowanych przez dwa semestry w trybie niestacjonarnym (soboty i 1 niedziela).

Język wykładowy: polski

Ramowy program Studiów:*

1. Filozofia życia, filozofia egzystencji, pragmatyzm, neokantyzm, filozofia ducha, fenomenologia, filozofia dialogu, personalizm, szkoła frankfurcka – prowadzenie: prof. dr hab. Tadeusz Gadacz; 35h

• Filozofia i życie: F. Nietzsche, W. Dilthey, H. Bergson, J. Ortega y Gasset, G. Simmel
• Pragmatyzm: Ch. S. Peirce, W. James, J. Dewey, G.H. Mead
• Filozofia ducha: L. Lavelle, P. Teilhard de Chardin, V. Jankélévitch
• Filozofia egzystencji: M. de Unamuno, K. Jaspers, L. Szestow, G. Marcel, J.-P. Sartre
• Filozofia dialogu: F. Rosenzweig, M. Buber, D. Bonhoeffer, J. Tischner
• Fenomenologia: E. Husserl, M. Scheler, E. Stein, M. Heidegger
• Myśl chrześcijańska: E. Gilson, J. Maritain, M. Blondel
• Myśl marksistowska: Neomarksizm, Szkoła frankfurcka

2. Filozofia hermeneutyczna, poststrukturalistyczna i postmodernistyczna – prowadzenie: prof. dr hab. Paweł Dybel; 35h

Współczesna hermeneutyka, główne postaci i nurty. Wpływ fenomenologii E. Husserla i M.Heideggera (F.Schleiermacher, W.Dilthey, M.Heidegger, H.G. Gadamer, P. Ricoeur, G.Vattimo)

• Strukturalizm (F. de Saussure, C. Lévi-Strauss)
• Psychoanaliza (S. Freud, M.Klein)

Źródła filozoficzne i naukowe poststrukturalizmu i postmodernizmu.

• Poststrukturalizm
• Czym się różni poststrukturalizm od postmodernizmu? (Post)strukturalizm R.Barthesa.
• M. Foucault: Rozum i szaleństwo. Władza i wiedza. Seksualność i dyskurs.
• Psychoanaliza J. Lacana: „synteza” psychoanalitycznej teorii Freuda i strukturalistycznych koncepcji języka.
• Zizek. Laclau. Chantal-Mouffe. Psychoanalityczne i postmarksowskie teorie społeczne. Analizy zjawisk kultury masowej.
• Poststrukturalizm G. Deleuza. Anty-Edyp czyli kapitalizm i obłęd.
• Dekonstrukcjonizm J. Derridy. Czy koniec metafizyki?
• Postmodernizm

• F. Lyotard. Koniec wielkich narracji.
• Krytyka J. Habermasa: projekt niedokończonego Oświecenia.
• Neopragmatyzm R. Rortyego czyli czy możliwa jest etyka postmodernistyczna?
• Pogranicza filozofii. J. Baudrillarda i Z. Baumana koncepcje społeczeństwa i kultury konsumpcyjnej

3. Filozofia analityczna – prowadzenie: prof. dr hab. Marek Maciejczak; 35h

Język jako zwierciadło myśli

• Rene Descartes – uniwersalny język myśli.
• John Locke – prawa kojarzenia a znaczenie językowe.
• David Hume – reprezentacje umysłowe.
• Gottfried Leibniz – rachunek rozumowań (calculus rotiocinator).
• Immanuel Kant – milczenie Kanta o języku.
• John Steward Mill – zdania realne i werbalne.
• Franz Brentano – związek świadomości z językiem.
• Anton Marty – dlaczego znaczeniem terminu nie jest pewna idea w głowie mówiącego lub słuchającego?
• Alexius Meinong – odpowiedniki zdań prawdziwych, fałszywych, możliwych i niemożliwych, hipotetycznych, wartościujących itd.: „wszystkiego, co da się powiedzieć”.
• Kazimierz Twardowski – znaczenie wypowiedzi jako treści aktu wyrażonego przez tę wypowiedź.
• Edmund Husserl (1859-1938) – fenomenologia myślenia i przeżyć poznawczych.

Zwrot lingwistyczny – język jako narzędzie krytyki

• Gollob Frege – narzędzia logicznej analizy języka.
• George Edward Moore – język potoczny jako podstawowy dla nauki i filozofii.
• Bertrand Russell – struktura języka a struktura świata.
• Ludwig Wittgenstein – znaczenie jako obraz logiczny możliwej sytuacji i znaczenie jako użycie.
• John Langshaw Austin – czynności mowy.
• Gilbert Ryle – układ pojęć obejmujących naszą wiedzę o umyśle.
• Oceny i perspektywy filozoficznych badań nad językiem
• Propozycja Davidsona – zasada kontekstu, czyli zależności znaczenia słów od zdań, w których występują, lecz szerzej, zależności zdań (wypowiedzi) od ogółu języka.
• Propozycja Dummetta – zastąpienie pojęcia znaczenia przez pojęcie prawdy.
• Propozycja Putnama – podział pracy językowej.
• Propozycja Quine’a – problem tożsamości pojęcia znaczenia.

4. Filozofia polityczna – prowadzenie: dr Mikołaj Ratajczak, 35h

Filozoficzny spór o demokrację w XX wieku.

• Demokracja wymaga filozoficznego uzasadnienia: Richard Rorty „Democracy and Philosophy”, Agnes Heller „Podzwonne dla Europy?”
• Tło historyczne
  • Tradycja liberalna: Benjamin Constant „O wolności starożytnych i nowożytnych”.
  • Narodziny społeczeństwa masowego: Jose Ortega y Gasset „Bunt mas”.
  • I wojna światowa: Miodris Eksteins „Święto wiosny”.
• Antydemokratyzm okresu międzywojennego: Walter Benjamin „Tezy historiozoficzne”, Carl Schmitt „Teologia polityczna”.
• Ustanowienie ładu powojennego: Eric Hobsbawm „Wiek skrajności”; Tony Judt „Powojnie”.
• Krytyka totalitaryzmu: Hannah Arendt „Korzenie totalitaryzmu”; Isaiah Berlin „Dwie koncepcje wolności”.
• Koniec historii?: Francis Fukuyama „Koniec historii”; Michael Hardt, Antonio Negri, „Imperium”.
• Radykalizm „moralnej katastrofy”: Theodor W. Adorno/Max Horkheimer „Dialektyka Oświecenia“; Zygmunt Bauman „ Nowożytność i zagłada”
• Konserwatyzm anglosaski: Michael Oakeshott “Racjonalizm w polityce”; Allan Bloom „Nowy rząd dusz”.
• Europejska odpowiedź: Luc Ferry, Alain Renaut “French Philosophy of the Sixties. An Essay on Antihumanism”; Peter Sloterdijk “Krytyka cynicznego rozumu”; Slavoj Žižek, „W obronie przegranych spraw”
• Spojrzenie z zewnątrz: Edward W Said „ Orientalizm”.

5. Filozofia feministyczna – prowadzenie prof. dr hab. Magdalena Środa; 20h

• Wprowadzenie do filozofii feministycznej: gender, feminizm i feminizmy, fale feminizmu.
• Tożsamość w filozofii feministycznej.
• Feministyczna epistemologia i filozofia nauki.
• Feministyczna etyka.
• Feministyczna filozofia polityki.
• Ekofeminizm.

Podczas zajęć będą prezentowane pogląd m.in.: Simone de Beauvoir, Judith Butler, Adrienne Rich, Shulamith Firestone, Sylviane Agacinski, Luce Irigaray, Helene Cixous, Rosi Braidotti, Donny Haraway, Carol Gilligan, Sary Ruddick, Virginii Held, Julii Kristevy.

*Program może ulec niewielkim zmianom.

Forma zaliczenia studiów podyplomowych:

Warunkiem uzyskania świadectwa ukończenia studiów podyplomowych jest:

• zaliczenie przedmiotów objętych programem studiów;
• praca zaliczeniowa z jednego wybranego bloku tematycznego omawianego podczas studiów

Absolwent studiów podyplomowych uzyskuje świadectwo ukończenia studiów podyplomowych wydane przez Collegium Civitas.

Organizacja zajęć*

W r. ak. 2025/2026 zajęcia realizowane będą w siedzibie uczelni.

Czas trwania – 2 semestry

Terminy* zjazdów:

semestr zimowy 2025/2026:

• Październik: 04; 18;
• Listopad: 15; 29;
• Grudzień: 13;
• Styczeń: 17; 31;
• Luty: 14; 28;

semestr letni 2025/2026

• Marzec: 14; 28;
• Kwiecień: 18-19; -wyjątkowo niedziela
• Maj: 30;
• Czerwiec: 13; 27;

*organizacja i terminy zjazdów mogą ulec nieznacznym zmianom

Godziny zajęć:*

• sob. 9.00-18.00
• niedz.9.00-18.00

*godziny mogą ulec przesunięciom