Cykl esejów naukowców Collegium Civitas z okazji rocznicy odzyskania niepodległości

Ponad 93 lata temu marszałek Józef Piłsudski rozczarowany początkami niepodległego państwa polskiego miał powiedzieć  do towarzyszącego mu pułkownika Janusza Głuchowskiego: „Wy tej Polski nie utrzymacie. Ta burza, która nadciąga, jest zbyt wielka. Obecna Polska zdolna jest do życia tylko w jakimś wyjątkowym, złotym okresie dziejów. Ja przegrałem swoje życie. Nie udało mi się powołać do życia dużego związku federacyjnego, z którym świat musiałby się liczyć”. Autor jego biografii,  dr hab. Włodzimierz Suleja pisał, że zabójstwo prezydenta Gabriela Narutowicza „odebrało mu wiarę w odrodzenie polskiej duszy. Wiarę, że polskie społeczeństwo dojrzało do suwerennego, niepodległego bytu”.

Historia zweryfikowała obawy pierwszego naczelnika młodego państwa polskiego. Kraj przetrwał mimo trudnych początków, niedostatku, doświadczenia wojny, komunizmu oraz transformacji ustrojowej, która wbrew pokładanym nadziejom „nie uniosła wszystkich łódek”. Po 100 latach zawirowań dziejowych, okresów niewyobrażalnego cierpienia i niespodziewanego wzmocnienia pozycji Polski na arenie europejskiej (co zawsze było marzeniem marszałka Piłsudskiego), nasz kraj jest wciąż niepodległy i według raportu US News&World Report zajmuje 31 miejsce w rankingu  najlepszych państw świata.

Obecnie aż 97 proc. Polaków odczuwa dumę ze swojego pochodzenia, a ponad 25 proc. uważa, że jednym z największych sukcesów naszego kraju w ciągu ostatnich 100 lat było odzyskanie niepodległości w 1918 roku. Inne, ważne dla mieszkańców Polski wydarzenia z tego okresu to  wybór Karola Wojtyły na papieża, zakończenie wojny w 1945 roku oraz powstanie Solidarności w sierpniu 1980 r. Zdaniem autorów raportu CBOS z 2018 roku wielu Polaków ma kłopot ze wskazaniem jakiegokolwiek niepowodzenia naszego państwa od czasu odzyskania niepodległości. Mieszkańcy Polski łatwiej definiują jego sukcesy takie jak na przykład wstąpienie do Unii Europejskiej i obalenie komunizmu bez rozlewu krwi.

Cykl artykułów naukowców i publicystów Collegium Civitas ma za zadanie przybliżyć drogę, jaką pokonaliśmy w ciągu ostatnich 100 lat. Pokazać, w jaki sposób dotarliśmy do tego momentu w historii, w którym praktycznie każdy mieszkaniec Polski jest dumny ze swojej narodowości, choć społeczeństwo, tak jak wiele innych wspólnot narodowych na całym świecie staje się coraz bardziej podzielone. Nasi naukowcy omówią w kolejnych częściach cyklu ewolucję w zakresie świadomości i tożsamości narodowej, przedsiębiorczości, sztuki, dyplomacji, bezpieczeństwa oraz percepcji historii i jej bohaterów. Eksperci wyjaśnią również, w jaki sposób zmieniły nas internet i globalizacja.

Zachęcamy serdecznie do lektury.

Artykuły:

Czy dążenie do prawdy historycznej trwale podzieliło Polaków? – prof. Stanisław Mocek

Czy historia nas czegoś nauczyła? – prof. Michał Komar

Od „Donosów” do fake newsów – red. Sławomir Kosieliński

Czy dyplomacja powinna być niedyplomatyczna? – amb. Grzegorz Dziemidowicz

Bohaterowie trzeciej niepodległości – prof. Jan Skórzyński

Czy jesteśmy bardziej zagrożeni niż w XX wieku? – dr Krzysztof Liedel, dr Paulina Piasecka

Czy Polacy nauczyli się przedsiębiorczości? – prof. Małgorzata Baran