Idee XX wieku. Szkoła filozoficzna Tadeusza Gadacza

Udostępnij strone

Program

Program studiów* obejmuje 160 godzin dydaktycznych realizowanych przez dwa semestry w trybie niestacjonarnym (soboty i 1 niedziela).

Język wykładowy: polski


Ramowy program Studiów:*

1. Filozofia życia, filozofia egzystencji, pragmatyzm, neokantyzm, filozofia ducha, fenomenologia, filozofia dialogu, personalizm, szkoła frankfurcka – prowadzenie: prof. dr hab. Tadeusz Gadacz; 35h

  • Filozofia i życie: F. Nietzsche, W. Dilthey, H. Bergson, J. Ortega y Gasset, G. Simmel
  • Pragmatyzm: Ch. S. Peirce, W. James, J. Dewey, G.H. Mead
  • Filozofia ducha: L. Lavelle, P. Teilhard de Chardin, V. Jankélévitch
  • Filozofia egzystencji: M. de Unamuno, K. Jaspers, L. Szestow, G. Marcel, J.-P. Sartre
  • Filozofia dialogu: F. Rosenzweig, M. Buber, D. Bonhoeffer, J. Tischner
  • Fenomenologia: E. Husserl, M. Scheler, E. Stein, M. Heidegger
  • Myśl chrześcijańska: E. Gilson, J. Maritain, M. Blondel
  • Myśl marksistowska: Neomarksizm, Szkoła frankfurcka

 

2. Filozofia hermeneutyczna, poststrukturalistyczna i postmodernistyczna – prowadzenie: prof. dr hab. Paweł Dybel; 35h

Współczesna hermeneutyka, główne postaci i nurty. Wpływ fenomenologii E. Husserla i M.Heideggera (F.Schleiermacher, W.Dilthey, M.Heidegger, H.G. Gadamer, P. Ricoeur, G.Vattimo)

  • Strukturalizm (F. de Saussure, C. Lévi-Strauss)
  • Psychoanaliza (S. Freud, M.Klein)

Źródła filozoficzne i naukowe poststrukturalizmu i postmodernizmu.

  • Poststrukturalizm
    • Czym się różni poststrukturalizm od postmodernizmu? (Post)strukturalizm R.Barthesa.
    • M. Foucault: Rozum i szaleństwo. Władza i wiedza. Seksualność i dyskurs.
    • Psychoanaliza J. Lacana: „synteza” psychoanalitycznej teorii Freuda i strukturalistycznych koncepcji języka.
    • Zizek. Laclau. Chantal-Mouffe. Psychoanalityczne i postmarksowskie teorie społeczne. Analizy zjawisk kultury masowej.
    • Poststrukturalizm G. Deleuza. Anty-Edyp czyli kapitalizm i obłęd.
    • Dekonstrukcjonizm J. Derridy. Czy koniec metafizyki?
  • Postmodernizm
    • F. Lyotard. Koniec wielkich narracji.
    • Krytyka J. Habermasa: projekt niedokończonego Oświecenia.
    • Neopragmatyzm R. Rortyego czyli czy możliwa jest etyka postmodernistyczna?
    • Pogranicza filozofii. J. Baudrillarda i Z. Baumana koncepcje społeczeństwa i kultury konsumpcyjnej

     

    3. Filozofia analityczna – prowadzenie: prof. dr hab. Marek Maciejczak; 35h

    Język jako zwierciadło myśli

    • Rene Descartes – uniwersalny język myśli.
    • John Locke – prawa kojarzenia a znaczenie językowe.
    • David Hume – reprezentacje umysłowe.
    • Gottfried Leibniz – rachunek rozumowań (calculus rotiocinator).
    • Immanuel Kant – milczenie Kanta o języku.
    • John Steward Mill – zdania realne i werbalne.
    • Franz Brentano – związek świadomości z językiem.
    • Anton Marty – dlaczego znaczeniem terminu nie jest pewna idea w głowie mówiącego lub słuchającego?
    • Alexius Meinong – odpowiedniki zdań prawdziwych, fałszywych, możliwych i niemożliwych, hipotetycznych, wartościujących itd.: „wszystkiego, co da się powiedzieć”.
    • Kazimierz Twardowski – znaczenie wypowiedzi jako treści aktu wyrażonego przez tę wypowiedź.
    • Edmund Husserl (1859-1938) – fenomenologia myślenia i przeżyć poznawczych.

    Zwrot lingwistyczny – język jako narzędzie krytyki

    • Gollob Frege – narzędzia logicznej analizy języka.
    • George Edward Moore – język potoczny jako podstawowy dla nauki i filozofii.
    • Bertrand Russell – struktura języka a struktura świata.
    • Ludwig Wittgenstein – znaczenie jako obraz logiczny możliwej sytuacji i znaczenie jako użycie.
    • John Langshaw Austin – czynności mowy.
    • Gilbert Ryle – układ pojęć obejmujących naszą wiedzę o umyśle.
    • Oceny i perspektywy filozoficznych badań nad językiem
    • Propozycja Davidsona – zasada kontekstu, czyli zależności znaczenia słów od zdań, w których występują, lecz szerzej, zależności zdań (wypowiedzi) od ogółu języka.
    • Propozycja Dummetta – zastąpienie pojęcia znaczenia przez pojęcie prawdy.
    • Propozycja Putnama – podział pracy językowej.
    • Propozycja Quine’a – problem tożsamości pojęcia znaczenia.

     

    4. Filozofia polityczna – prowadzenie: dr Mikołaj Ratajczak, 35h

    Filozoficzny spór o demokrację w XX wieku.

    • Demokracja wymaga filozoficznego uzasadnienia: Richard Rorty „Democracy and Philosophy”, Agnes Heller „Podzwonne dla Europy?”
    • Tło historyczne
      • Tradycja liberalna: Benjamin Constant „O wolności starożytnych i nowożytnych”.
      • Narodziny społeczeństwa masowego: Jose Ortega y Gasset „Bunt mas”.
      • I wojna światowa: Miodris Eksteins „Święto wiosny”.
    • Antydemokratyzm okresu międzywojennego: Walter Benjamin „Tezy historiozoficzne”, Carl Schmitt „Teologia polityczna”.
    • Ustanowienie ładu powojennego: Eric Hobsbawm „Wiek skrajności”; Tony Judt „Powojnie”.
    • Krytyka totalitaryzmu: Hannah Arendt „Korzenie totalitaryzmu”; Isaiah Berlin „Dwie koncepcje wolności”.
    • Koniec historii?: Francis Fukuyama „Koniec historii”; Michael Hardt, Antonio Negri, „Imperium”.
    • Radykalizm „moralnej katastrofy”: Theodor W. Adorno/Max Horkheimer „Dialektyka Oświecenia“; Zygmunt Bauman „ Nowożytność i zagłada”
    • Konserwatyzm anglosaski: Michael Oakeshott “Racjonalizm w polityce”; Allan Bloom „Nowy rząd dusz”.
    • Europejska odpowiedź: Luc Ferry, Alain Renaut “French Philosophy of the Sixties. An Essay on Antihumanism”; Peter Sloterdijk “Krytyka cynicznego rozumu”; Slavoj Žižek, „W obronie przegranych spraw”
    • Spojrzenie z zewnątrz: Edward W Said „ Orientalizm”.

     

    5. Filozofia feministyczna – prowadzenie prof. dr hab. Magdalena Środa; 20h

    • Wprowadzenie do filozofii feministycznej: gender, feminizm i feminizmy, fale feminizmu.
    • Tożsamość w filozofii feministycznej.
    • Feministyczna epistemologia i filozofia nauki.
    • Feministyczna etyka.
    • Feministyczna filozofia polityki.
    • Ekofeminizm.

    Podczas zajęć będą prezentowane pogląd m.in.: Simone de Beauvoir, Judith Butler, Adrienne Rich, Shulamith Firestone, Sylviane Agacinski, Luce Irigaray, Helene Cixous, Rosi Braidotti, Donny Haraway, Carol Gilligan, Sary Ruddick, Virginii Held, Julii Kristevy.

    *Program może ulec niewielkim zmianom.

     

     

    Forma zaliczenia studiów podyplomowych:

    Warunkiem uzyskania świadectwa ukończenia studiów podyplomowych jest:

    • zaliczenie przedmiotów objętych programem studiów;
    • praca zaliczeniowa z jednego wybranego bloku tematycznego omawianego podczas studiów

    Absolwent studiów podyplomowych uzyskuje świadectwo ukończenia studiów podyplomowych wydane przez Collegium Civitas.

     

    Harmonogram i organizacja zajęć

    Organizacja zajęć*

    W r. ak. 2024/2025 zajęcia realizowane będą w siedzibie uczelni.

    Czas trwania – 2 semestry

    Terminy* zjazdów w r. ak. 2024/2025

    semestr zimowy:

    • październik: 05 oraz 19;
    • listopad: 16 oraz 30;
    • grudzień: 14;
    • styczeń: 18;
    • luty: 01 oraz 15;

    semestr letni

    • marzec: 01 oraz 15 oraz 29;
    • kwiecień: 12;
    • maj: 17-18 (wyjątkowo sobota i niedziela);
    • czerwiec: 21;
    • lipiec: 05;

    *organizacja i terminy zjazdów mogą ulec nieznacznym zmianom

    Godziny zajęć:*

    • Sobota (i wyjątkowo niedziela): 9.00-18.00

    *godziny mogą ulec przesunięciom

    REKRUTACJA ONLINE


    Kontakt:
    Dział Rekrutacji Collegium Civitas
    tel. 22 656 71 89
    email: rekrutacja@civitas.edu.pl

    pokój 1210, Pałac Kultury i Nauki, 12 piętro
    plac Defilad 1, 00-901 Warszawa