Projekt finansowany przez Narodowe Centrum Nauki w ramach programu OPUS.

Celem działania jest powtórzenie po raz trzeci badania, wykonanego po raz pierwszy w czerwcu 1988 roku i powtórzonego następnie w czerwcu 1998 r., których wyniki były prezentowane w książce „Swoi i obcy” (red. Ewa Nowicka, 1990) oraz w 2001 r. (Ewa Nowicka i Sławomir Łodziński: „U progu otwartego świata”). Obserwacja obecnej gwałtownej fali migracji w Europie, określanej najczęściej mianem „kryzysu migracyjnego”, i związanych z nią dyskusji, mających także miejsce w naszym kraju sprawia, że przeprowadzenie aktualnej diagnozy poprzez powtórzenie badania jest kwestią ważną również publicznie.

Badanie w swojej części ilościowej (sondażowej) będzie powtórzeniem w zasadniczych zarysach badań z lat poprzednich. Oparte będzie na wypracowanym zespołowo, sprawdzonym i sprawdzającym się w badawczej praktyce kwestionariuszu z wprowadzonymi zmianami i dodatkami, które wynikają ze zmian rzeczywistości społecznej jakie zaszły w Polsce w ciągu ostatnich ponad 30 lat.

Druga część badania będzie miała charakter jakościowy i będzie zorientowana na pogłębienie obecnego obrazu przeważających postaw wobec „obcych” i „innych” w polskim społeczeństwie. Badanie w całości dostarczy materiału empirycznego umożliwiającego ocenę stopnia i kierunku przeobrażeń postaw i opinii społeczeństwa polskiego w zakresie jego autodefinicji (koncepcji polskości) oraz funkcjonowania społecznie uznanych granic etnicznych, związanych ze stosunkiem do „innych” etnicznie i rasowo.

Rezultatem badania będzie diagnoza długofalowych procesów przemian postaw społeczeństwa polskiego wobec odmienności i własnej tożsamości, możliwa dzięki porównaniu wyników badania z lat 1988 i 1998 oraz 2017 r. Ponadto publikacja rezultatów będzie miała istotne znaczenie edukacyjne i perswazyjne, dostarczając kompetentnego materiału debatom publicznym.